Οι σωστικές ανασκαφές για την κατασκευή του Φράγματος Πηνειού
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 δρομολογείται και λίγο μετά ξεκινά η κατασκευή του Φράγματος του ποταμού Πηνειού για την άρδευση της εύφορης πεδιάδας στην βόρεια Ηλεία. Το κυρίως έργο χωροθετήθηκε σε απόσταση περίπου 10 χλμ. ανατολικά της Ήλιδος ενώ σημαντικό μέρος των αρδευτικού δικτύου διήλθε όπως διαφάνηκε εκ των υστέρων μέσα από της καρδιά της αρχαίας πόλης. Ως το 1970, παράλληλα με τις συστηματικές της Αρχαιολογικής Εταιρείας, διενεργήθηκαν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων εκτεταμένες σωστικές ανασκαφές οι οποίες αποκάλυψαν μεγάλο μέρος του αρχαίου πολεοδομικού ιστού, μεγάλα σύνολα τόσο του ανατολικού όσο και του δυτικού νεκροταφείου της, σημαντικά ιερά, τεμένη, εργαστήρια και εκατοντάδες κινητά ευρήματα.
Με καίριο το πλήγμα εις βάρος της ακεραιότητας του αρχαιολογικού χώρου της Ήλιδας τον οποίο το πλατύ και βαθύ αρδευτικό κανάλι διχοτόμησε εν είδει τείχους, οι σωστικές ανασκαφές απέφεραν ως μια μορφή αποζημίωσης νέες και σημαντικές γνώσεις για το μέγεθος, την πολεοδομική οργάνωση και τη ζωή της πόλης η οποία φάνηκε πως ήταν οργανωμένη ήδη από τις αρχές του 5ου αι. π.Χ. από την εποχή του δεύτερου συνοικισμού με πλήρες ορθογώνιο πολεοδομικό σύστημα. Συμπληρώθηκε έτσι και εμπεδώθηκε η γενική εικόνα της πόλης ως ένα μεγάλο πολιτικό, θρησκευτικό, αθλητικό και εμπορικό κέντρο της αρχαιότητας.
